Anneleen Van Offel (1991) studeerde woordkunst aan het Conservatorium van Antwerpen. Ze debuteerde in 2020 met Hier is alles veilig. Ze werkte jarenlang aan deze roman die zich grotendeels in Israël afspeelt. Van Offel reisde zelf meerdere keren naar Israël en Palestina en ging het gesprek aan met soldaten en hun familieleden.
Roadtrip
Arts Lydia krijgt een verontrustend bericht van haar stiefzoon Immanuel die ze al tien jaar niet meer heeft gezien. “Kom naar Israël, mama.” Lydia reist uiteindelijk naar Israël, maar komt te laat. De grond zakt onder haar voeten weg. Lydia gaat op zoek naar antwoorden over haar overleden zoon die als soldaat in het Israëlische leger diende. Ze zoekt zijn ex-vriendin Ofra op en zijn vader Joachim. Ze logeert bij een rabbijn en spreekt met verschillende ex-soldaten die haar leven kruisen. Je volgt Lydia op haar roadtrip door het land en reist tegelijk door haar gedachten en verleden. Van Offel is een sterke observator. Ze schrijft ook heel poëtisch. Het is alsof je zelf een reis onderneemt, haar beschrijvingen van Israël zijn erg beeldend en rijk.
“De stad glijdt met haar flikkerende lichten voorbij aan mijn raam, als een film zonder muziek, met alleen een beat van neonreclames en honderdduizenden hartslagen, die allemaal op een ander ritme de maat van de stad aangeven. En dan glipt ook de tijd uit mijn handen, de dag sluit zich als een koepel over de nacht en vervelt weer langzaam tot avond.”
Rouwproces
In Hier is alles veilig daal je af in de diepste gedachten en gevoelens van een vrouw. Haar angsten en rouw vinden een uitweg in de zeer fysieke beschrijvingen en de metafoor van de barst die door het hele boek meereist. In Hier is alles veilig zitten heel wat tempowisselingen. Trage passages, vooral in het eerste deel, worden afgewisseld met passages waarin de auteur meerdere versnellingen hoger schakelt. Van Offel schakelt ook vlot tussen heden en verleden, tussen Israël en België. Ze werpt een blik op Lydia’s relatie met Joachim en haar moedergevoelens voor zijn zoon Immanuel. Het slot is erg mooi uitgewerkt en brengt de rust terug in het verhaal.
“Het is een misverstand dat je een relatie hebt met een persoon. Je hebt een relatie met wie die persoon wordt door de relatie.”
Israëlisch-Palestijns conflict
Hier is alles veilig is volledig geschreven vanuit het perspectief van Lydia. Ze reist onder meer naar de Westelijke Jordaanoever om dichter bij haar zoon te komen. En dan komt plots Immanuel zelf ook aan het woord. Zijn stem vult de verloren jaren in. De verhalen van Lydia en Immanuel spelen zich af tegen de achtergrond van een groter verhaal: het Israëlisch-Palestijns conflict. De auteur neemt nergens stelling in over het conflict, maar ze toont aan de hand van kleine, persoonlijke verhalen wel de complexiteit ervan. De emoties van de personages komen hard binnen. Zeker als Immanuel aan het woord is voel je zijn rusteloosheid door je lijf razen.
“De luchtdruk veranderde, we werden naar beneden gedrukt, zo voelde het, alsof iets ons onder het water hield, we waren in een wereld die afgesneden was van de andere, grote wereld, een micro-universum waarin alles maar twee polen kende: veilig, onveilig; leven, dood.”
Gedurfd debuut
Anneleen Van Offel schreef met Hier is alles veilig een gedurfd en vaak verrassend debuut over schuld en onschuld, over (moeder)liefde, rouw en je weg zoeken in het leven. Het is een sterk gecomponeerd en gelaagd verhaal waar duidelijk goed is over nagedacht. De poëtische stijl en de mooie beelden verzachten de rauwheid en intensiteit van het geheel. Ondanks enkele mindere passages ben ik overtuigd van het potentieel van deze jonge schrijfster. Benieuwd naar wat ze nog meer in haar mars heeft.
“Boven de zee hangt een ragfijne nevel, een zilveren muur voor ons. Zo ver ik kan kijken kruipt het zand langs de grillige vloedlijn naar de duinen, tussen grote rotsblokken.”
2020 – Lebowski Publishers – 238 blz.