Édouard Louis werd in 1992 geboren als Eddy Bellegueule. Hij groeide op in een arm gezin in Noord-Frankrijk. Hij was de eerste van zijn familie die naar de universiteit ging en hij veranderde zijn naam in 2013 officieel naar Édouard Louis. In 2014 debuteerde Louis met de autobiografische roman Weg met Eddy Bellegueule. Daarna verschenen nog vier andere romans van zijn hand, allemaal met een sterk autobiografische inslag. Armoede, alcoholisme, racisme, geweld en homoseksualiteit zijn de centrale thema’s in Louis’ boeken. Veranderen: methode is zijn vijfde roman. Hierin vertelt hij het verhaal van zijn metamorfose, van zijn pogingen om te ontsnappen aan zijn verstikkende en achtergestelde jeugd in Noord-Frankrijk.
Vlucht
In Veranderen: methode maak je kennis met de jonge Eddy Bellegueule. Tijdens zijn jeugd wordt hij regelmatig uitgescholden voor homo, omdat hij zich anders gedraagt dan de stoere jongens uit de buurt. Hij droomt van een ander leven waarin hij rijk en beroemd is en zich kan bevrijden van zijn verleden waarin uitzichtloze armoede en homofobie nooit ver weg zijn. Om zijn doel te bereiken laat hij zijn geboortedorp achter zich en trekt hij naar de middelbare school van Amiens. Hij ontmoet er Elena met wie hij een bijzondere vriendschap sluit. Eddy wordt opgenomen in het gezin van Elena en krijgt daar z’n nieuwe naam: Édouard. Hij imiteert Elena’s accent, begint zich anders te kleden en mengt zich in intellectuele gesprekken over films (die hij niet gezien heeft) en boeken (die hij niet gelezen heeft).
“Bovenal had ik willen vluchten voor mijn kindertijd, ontsnappen aan de grijze lucht van het noorden en aan het leven waartoe mijn jeugdvrienden veroordeeld waren, die door de samenleving in de steek werden gelaten en als enige vooruitzicht op geluk een paar keer per week een avondje in het bushokje van het dorp hadden, waar ze bier en pastis konden drinken uit plastic bekertjes om te vergeten, de werkelijkheid te vergeten.”
Parijs
In Amiens spreekt Édouard voor het eerst af met mannen. Eindelijk is hij in staat om zijn seksuele verlangens, die hij zijn hele jeugd heeft onderdrukt, toe te laten. Wanneer Édouard de homoseksuele filosoof Didier Eribon ontmoet, beseft hij dat hij zijn leven opnieuw moet omgooien. Als hij echt revanche wil nemen op zijn verleden moet hij net als Didier boeken schrijven en naar Parijs verhuizen. Hij begint maniakaal boeken te lezen die hij in eerste instantie niet begrijpt. Hij blijft volharden. Nadat hij jarenlang Elena imiteerde begint hij nu aan een nieuw transformatieproces waarbij hij Didier wil worden. Uiteindelijk laat hij zijn beste vriendin in de steek en verhuist hij naar Parijs waar hij gaat studeren aan de École normale supérieure.
“Ik voelde een soort medelijden of althans mismoedigheid als ik dacht aan de mensen die grote Parijse theaters betraden of op een terras gingen zitten zonder te beseffen wat een geluksvogels ze waren, zonder opgetogen te zijn, die zulke handelingen verrichtten zoals ze die in hun kindertijd hadden verricht, zoals hun ouders en grootouders vóór hen hadden gedaan, omdat ze in een meer bevoorrechte wereld geboren waren dan ik. Mijn voorrecht was dat ik het leven zonder voorrecht had gekend.”
Herinneringen
In Parijs doet de jonge Édouard er alles aan om op te klimmen op de sociale ladder. Daar gaat hij vrij ver in. Hij prostitueert zich, knoopt relaties aan met mannen die hem in ruil voor liefde onderdak bieden of hem meenemen naar chique restaurants. Uiteindelijk slaagt Édouard in zijn opzet. Hij oogst succes als schrijver en geeft lezingen in alle hoeken van de wereld. Zijn geslaagde metamorfose zorgt echter niet voor de rust en de voldoening waar hij zo op hoopte. Hij stelt zichzelf meermaals de vraag of zijn pogingen om zijn ongelukkige jeugd te wreken wel legitiem zijn. Maakte hij misbruik van Elena en Didier en alle andere mensen die hem hebben geholpen? Met zijn scherpe pen fileert Louis zijn leven. Daarbij hanteert hij een mix van vertelvormen: innerlijke monologen, fictieve brieven aan zijn vader en beste vriendin en zelfs een denkbeeldig interview met zichzelf voor de spiegel.
“Ik beloofde mezelf rust: als ik een boek zou hebben gepubliceerd en als dat boek mijn verleden zou hebben gewroken, zou ik stil kunnen gaan leven, nooit meer iets doen. ‘s Avonds en ‘s nachts las ik zoveel mogelijk, tientallen romans, om mijn geheugen te stimuleren; door de ware of verzonnen herinneringen van schrijvers en schrijfsters kwamen ook die van mij weer boven, ik las om te leren herinneringen wakker te roepen.”
Zoektocht
Édouard Louis schreef met Veranderen: methode een intrigerende roman over zijn zoektocht naar een nieuwe identiteit. Het is een meedogenloos, vaak pijnlijk boek over een jongen die alles en iedereen (inclusief zichzelf) opoffert om het juk van zijn verleden van zich af te gooien. Louis is een schrijver met lef. Het feit dat hij op zijn dertigste al vijf romans op zijn conto heeft, wijst niet alleen op talent, maar ook op volharding. Zijn doorzettingsvermogen is fenomenaal. Louis durft in de spiegel kijken en graaft diep in zichzelf. Veranderen: methode is een sterk staaltje autofictie, een authentieke roman van een rijzende ster in de Franse literatuur.
“Ik heb geen heimwee naar de armoede, maar wel naar de mogelijkheid om in het moment te leven.”
2022 – De Bezige Bij – 303 blz. – Vertaling: Reintje Ghoos en Jan Pieter van der Sterre