Nina Polak (1986) is een Nederlandse auteur die zowel fictie als non-fictie schrijft. Ze is redacteur bij De Correspondent en debuteerde als romanschrijver in 2014 met We zullen niet te pletter slaan. In 2018 verscheen haar tweede roman Gebrek is een groot woord. In 2022 volgde haar derde roman Buitenleven, over een koppel dertigers dat de stad ontvlucht en het geluk gaat zoeken op het Nederlandse platteland.
Gehaaste harten
Rivka en Esse nemen hun toevlucht tot Onderweer, een klein dorpje in het uitgestrekte noorden van Nederland. De vrouwen hopen er rust en stabiliteit te vinden. Rivka is een echt stadsmens, een schrijfster wiens carrière in het slop zit. Ze zet haar schrijftafel neer in de schuur achteraan de tuin en hoopt dat de natuur haar creativiteit zal aanwakkeren. Haar vriendin Esse is een ex-topsportster en hobbyfotografe die als basketbalcoach aan de slag gaat in de provinciehoofstad. Ze traint er de veertienjarige meisjes van het selectieteam. Het stel hoopt te aarden op het platteland, maar al snel blijkt dat het buitenleven op elk van hen een andere uitwerking heeft.
“Ze woonden nu hier, hoog in het noorden, waar je op goede dagen de zee rook. Het huis was niet groot, maar de diepe tuin was een sappig stuk toekomst. Vrede, hadden ze meteen in die tuin gezien, mogelijkheden. Hun gehaaste harten begonnen er kalm en krachtig van te kloppen.”
Donkere stroom
De idylle verdwijnt als sneeuw voor de zon als blijkt dat het Pieterpad, een populair wandelpad, langs hun woning loopt. Blijkbaar wonen ze toch niet zo afgezonderd als gehoopt. De relatie tussen Rivka en Esse komt onder druk te staan wanneer de flamboyante tv-psychiater Eva Alta in hun leven verschijnt. Terwijl de mentaal fragiele Esse zich helemaal openstelt voor de psychiater, neemt Rivka een kritische en soms ronduit vijandige houding aan. Ze leren ook de andere kant van het gemoedelijke dorpsleven kennen als ze als lesbisch koppel te kampen krijgen met vooroordelen en onverdraagzaamheid.
“Vroeg of laat moest iets de kwetsbare vreugde doorbreken, zo ging het nu eenmaal; tegenover het onversneden geluk dat Esse kon uitstralen, die volstrekte openheid voor alles wat zinderde, stond een donkere stroom van zorgen die uit zijn oevers kon treden.”
Stadsvlucht
Polak schrijft scherp en snedig over de tegenstellingen tussen stad en platteland. In een realistische, licht ironische stijl neemt ze het fenomeen van de stadsvlucht onder de loep. Ze schetst een mooi beeld van de moderne stadsmens die snakt naar de rust en stilte van de natuur. Polak slaagt er ook uitstekend in om de liefde tussen Rivka en Esse te fileren. Soms dreigt ze in clichés te vervallen, maar dan tovert ze weer enkele prachtzinnen uit haar pen waardoor je haar meteen vergeeft. Hoewel het verhaal soms wat vaart mist, beschrijft Polak met verve de gespannen verhoudingen tussen Rivka, Esse en Eva. Haar personages zijn geen karikaturen, maar mensen van vlees en bloed met gekwetste ego’s en jaloerse trekjes.
“Of het de leeftijd was, of dat onheilsgevoel dat iedereen tegenwoordig van tijd tot tijd bezocht, wist ze niet, maar ze zag haar vrienden bij bosjes troost zoeken in het groen. Die vrienden zetten hun balkons vol planten, lazen bomenboeken, hesen zich in waterdichte kleding van duurzame merken, kochten vederlichte fietsen en gingen onwennig de paden op. Ze boekten wandelreizen naar desolate heuvellanden, sliepen onder de sterren. Dat leverde een combinatie van afzien en overgave op, van presteren en accepteren.”
Sprankelende zinnen
Nina Polak schreef met Buitenleven een eigenzinnige en gelaagde roman vol sprankelende zinnen en filosofische beschouwingen over de natuur. Polak heeft een aangename schrijfstijl. Haar scherpe observaties, pittige dialogen en gevoel voor humor zorgen voor een fijne leeservaring. Buitenleven is een eigentijdse roman die je doet nadenken over de huidige tijdsgeest, over relaties en de zoektocht naar de plek waar je thuishoort. Naast de inhoud is ook de verpakking meer dan geslaagd: alleen al voor de prachtige cover wil je Buitenleven in je boekenkast laten kamperen.
“Esse en zij vonden elkaar in de wens om dingen op hun beloop te laten. Dat beloop, vermoedden ze, zou het beter doen als het niet steeds verstrikt raakte in de kakafonie van de stad. Het beloop had ruimte nodig om zich uit te rekken, stilte om zich hoorbaar te maken en een paar bomen om zich mee te meten.”
2022 – Uitgeverij Prometheus – 238 blz.