December is traditioneel lijstjestijd. Nu 2020 stilletjes uitdooft blik ik graag even terug op dit bizarre jaar waarin de coronapandemie ons leven binnenwandelde en domineerde. Gelukkig was 2020 ook, opnieuw en meer dan ooit, een jaar vol boeken. De meeste van de boeken in deze lijst las ik dit jaar, en sommige plaatste ik ertussen omdat ze gewoon zo goed bij de tijdsgeest van 2020 passen. Zet je schrap voor een karrenvracht aan leestips. Geïnspireerd? Ga op zoek naar deze titels in de bib of in je favoriete, lokale boekenwinkel.
Lezen in tijden van corona
In tijden van corona grijp ik graag naar dikke boeken die me meevoeren naar andere werelden, die mijn fantasie prikkelen of een spannend verhaal vertellen waar ik volledig in kan verdwijnen. De komende maanden zullen wel nog even in het teken staan van het virus, gelukkig kan je dan helemaal wegkruipen in volgende romans.
Station Elf | Emily St. John Mandel
In Station elf is het niet corona maar de Georgische griep die dood en vernieling zaait. Deze wereldwijde pandemie roeit zowat de hele bevolking uit, slechts een beperkt aantal mensen overleeft. Twintig jaar na de ondergang van de beschaving trekt het Reizende Symfonieorkest langs de nederzettingen rondom de Grote Meren in Amerika om er de toneelstukken van Shakespeare te brengen. Station elf is een originele post-apocalyptische roman met boeiende personages, verschillende verhaallijnen en veel flashbacks. Een aanrader.
De verborgen geschiedenis | Donna Tartt
Spannende roman over een elitegroepje van vijf studenten Grieks en hun excentrieke docent aan een universiteit in Vermont. Na een moord raken de vijf studenten verstrikt in een web van leugens en bedrog. Een Griekse tragedie van formaat met veel aandacht voor de psychologische ontwikkeling van en de onderlinge verhoudingen tussen de personages. Gelezen rond mijn achttiende en dit jaar met plezier herlezen.
Kafka op het strand | Haruki Murakami
Het magisch-realisme van de Japanse bestsellerauteur Haruki Murakami is ideaal om even te ontsnappen aan de alledaagse realiteit. In Kafka op het strand staan een vijftienjarige jongen die wegloopt van huis en een oudere man die op zoek gaat naar zijn verdwenen kat centraal. Verwacht je aan een magische trip waarin katten met mensen praten en vissen uit de lucht vallen.
Kleine brandjes overal | Celeste Ng
Kleine brandjes overal is een fascinerend, mooi opgebouwd verhaal waarin enkele sterke vrouwen de hoofdrol spelen. De Amerikaanse Celeste Ng neemt je mee naar Shaker Heights, een idyllische plek waar alles strak gepland en geregeld is. Dit is een boeiend boek met sterk uitgewerkte karakters over de illusie van het perfecte gezin en moederschap in al haar facetten.
Het achtste leven (voor Brilka) | Nino Haratischwili
Deze kolossale familiekroniek die de volledige twintigste eeuw omspant is echt het ideale boek om te lezen tijdens een lockdown. De Georgische schrijfster Nino Haratischwili schreef een meeslepend verhaal met mooie, gelaagde en soms tragische personages die na afloop nog een tijdje met je meereizen. Het achtste leven is een meesterlijk geschreven, wonderlijk epos dat de geschiedenis van de Sovjet-Unie op overtuigende wijze tot leven wekt.
Beloftevolle Belgische debutanten
Dit jaar las ik opvallend veel sterke debuutromans, vooral van Belgische, veelal vrouwelijke, auteurs. Ik ben zeer benieuwd naar wat deze debutanten nog meer in hun mars hebben en kijk al uit naar hun volgende boek(en).
Bult | Marieke De Maré
Dit pareltje lees je in een mum van tijd uit. Het is een fantasierijk, poëtisch verhaal over drie personages die elk op hun eigen manier het verlies van hun moeder verwerken. Marieke De Maré heeft een prachtige schrijfstijl, ze creëert een wonderlijk universum voor haar personages. Dit boekje zit vol liefde en subtiele humor en is ook nog eens ontzettend mooi vormgegeven. Aanrader!
Het wordt spectaculair. Beloofd. | Zita Theunynck
Ontroerend debuut uit 2017 over de liefde tussen twee jonge twintigers, geschreven door een jonge schrijfster met een unieke stem. Zita Theunynck heeft een mooie vertelstijl, met heldere zinnen en een flinke dosis humor. Het boek leest als een trein en is ongetwijfeld één van de beste boeken die ik dit jaar las.
Woesten | Kris Van Steenberge
IJzersterk debuut uit 2013 waarin Elisabeth, de dochter van een smid, in het huwelijk treedt met de jonge dokter Guillaume Duponselle. Elisabeth bevalt van een tweeling. De eerstgeborene is Valentijn, een wolk van een baby. Zijn tweelingbroer is zo mismaakt dat Guillaume weigert hem een naam te geven. Het verhaal speelt zich af aan het einde van de negentiende en het begin van de twintigste eeuw in het West-Vlaamse dorpje Woesten. Kris Van Steenberge laat de vier gezinsleden achtereenvolgens aan het woord zodat je het verhaal telkens op een andere manier beleeft. Indrukwekkende roman door de sterk uitgewerkte karakters, de indringende sfeer en de wisselende vertelperspectieven.
Noord | Sien Volders
Sien Volders schreef met Noord een zeer geslaagd debuut. De jonge zilversmid Sarah trekt van Vancouver naar het plaatsje Forty Mile, een goudzoekersstadje in het noorden van Canada. Ze staat op een kruispunt in haar leven, ze krijgt een mooi aanbod van een groot juwelenhuis en moet een belangrijke beslissing nemen over haar toekomst. Deze vlot lezende roman gaat over de zoektocht naar identiteit en vrijheid, over kunst en succes, over de kracht van de natuur en de muziek, over vriendschap en passionele liefde. Het tweede boek van Sien Volders, Oogst, ligt al klaar op mijn leesstapeltje voor 2021.
Hier is alles veilig | Anneleen Van Offel
Anneleen Van Offel bracht dit jaar een dijk van een debuutroman uit die zich grotendeels in Israël afspeelt. Hier is alles veilig is een sterk gecomponeerd en gelaagd verhaal rond thema’s als (on)schuld, (moeder)liefde en rouw tegen de achtergrond van het Israëlisch-Palestijns conflict. De auteur hanteert een mooie, beeldende schrijfstijl en bewijst met dit debuut haar enorme potentieel.
Reizen in boeken
2020 was het jaar waarin heel wat reisplannen in het water vielen. Gelukkig zorgen boeken ervoor dat je kan blijven reizen in je hoofd. Ook dit jaar verkende ik heel wat nieuwe plekjes op papier.
De lengte van een oceaan |Björn Soenens
De lengte van een oceaan is één van de weinige non-fictieboeken die ik in 2020 las. In dit boek pent VS-correspondent Björn Soenens de persoonlijke verhalen van gewone Amerikanen neer. Hij gunt ons ook een blik op zijn leven als correspondent aan de overkant van de oceaan. De lengte van een oceaan is een gedetailleerde schets van een land vol tegenstellingen, geschreven in een fraaie, empathische stijl. Brandend actueel en razend interessant.
De scheepsjongen | John Boyne
John Boyne is één van mijn favoriete auteurs. Elk jaar probeer ik wel een boek van hem te lezen. Dit jaar was dat De scheepsjongen. In deze roman beleef je de muiterij op de Bounty door de ogen van John Jacob Turnstile, een veertienjarige scheepsjongen. De auteur slaagt er meesterlijk in om het leven aan boord van het schip weer te geven. Misschien niet het allerbeste boek van John Boyne, maar toch nog steeds een vermakelijk, humoristisch en spannend boek waarin waargebeurde feiten op ingenieuze wijze tot fictie zijn verwerkt.
De hemel verslinden | Paolo Giordano
In De hemel verslinden neemt Paolo Giordano je mee naar het Zuid-Italiaanse platteland. Hij schreef een meeslepend verhaal dat twintig jaar en vier levens omvat, over een groep jongeren die afstand neemt van elke vorm van privé-eigendom en een duurzame landbouwcoöperatie uitbouwt. Dit is een onvergetelijk boek dat vragen stelt over de betekenis van het leven, over volwassen worden en vechten voor je idealen.
Grand Hotel Europa | Ilja Leonard Pfeijffer
Grand Hotel Europa is een indrukwekkende en intelligente roman die een mooi beeld schetst van het Europa van de eenentwintigste eeuw en je blik op toerisme en migratie verruimt. Ilja Leonard Pfeijffer is een ware taalvirtuoos die op ingenieuze wijze verschillende genres en verhaallijnen met elkaar verbindt. In stijlvol gecomponeerde zinnen leidt Pfeijffer je rond in Venetië en leert hij je de kleurrijke figuren kennen die in Grand Hotel Europa werken of verblijven. Eén van de absolute toppers die ik dit jaar las.
Lezen om beter te begrijpen
Lezen is ook een manier om beter te begrijpen en inzicht te krijgen in actuele thema’s als de klimaatopwarming of de strijd voor gendergelijkheid. In 2020 konden we niet om de Black Lives Matter-beweging heen. Daarom plaatste ik enkele boeken over racisme en discriminatie in deze lijst. Eyeopeners die je echt moet gelezen hebben.
Het tegenovergestelde van een mens | Lieke Marsman
In Het tegenovergestelde van een mens vervlecht dichteres Lieke Marsman poëzie en essay tot een mooi, fascinerend boekje over klimaatverandering en de zoektocht naar identiteit. Verwacht niet al te veel plot, wel wondermooie zinnen en interessante gedachtenspinsels over een actueel thema.
Julian | Fleur Pierets
Kunstenaar Fleur Pierets en haar geliefde Julian vatten het plan op om met elkaar te trouwen in de 22 landen waar het homohuwelijk wettelijk is toegestaan. Na hun vierde huwelijk in Parijs moeten ze het ‘project 22’ gedwongen stopzetten omdat Julian ernstig ziek blijkt te zijn. Enkele weken later sterft ze. De auteur vertelt het verhaal van de liefde tussen haar en Julian, dompelt je onder in een intens rouwproces en wisselt af met essayistische stukjes rond gender en de LGBTQ+-community. Een prachtige ode aan de liefde die ontroert van begin tot einde.
Amerikanah | Chimamanda Ngozi Adichie
Chimamanda Ngozi Adichie, onthoud deze moeilijk te onthouden naam. De talentvolle Nigeriaanse schreef met Amerikanah een intrigerend liefdesverhaal waarin ras en migratie een belangrijke rol spelen. Ifemulu en Obinze ontmoeten elkaar op school in Nigeria en vormen al snel een koppel. In hun studententijd voelen ze zich genoodzaakt om het land te verlaten vanwege de militaire dictatuur. Ifemulu gaat in de Verenigde Staten studeren en start een blog over hoe het is om zwart te zijn in Amerika. Obinze emigreert naar Londen en komt er in de illegaliteit terecht. Jaren later ontmoeten ze elkaar opnieuw in Nigeria. In deze roman zit zoveel om over na te denken. Een urgent boek in een wervelende stijl, kortom een must read.
De ondergrondse spoorweg | Colson Whitehead
De Afro-Amerikaanse auteur Colson Whitehead is één van de grootste literaire sensaties van het moment. In De ondergrondse spoorweg volg je Cora, een slavin op een katoenplantage in Georgia die op de vlucht slaat via de Ondergrondse Spoorweg. Je reist mee met Cora, achternagezeten door de slavenpatrouille, via een netwerk van tunnels naar het vrije noorden. Originele en intelligente roman rond slavernij met een vleugje magisch-realisme om de pijn te verzachten. Het boek won in 2017 de Pulitzerprijs.
De jongens van Nickel | Colson Whitehead
De Pulitzerprijs 2020 ging opnieuw naar Colson Whitehead. De jongens van Nickel speelt zich af tijdens de eerste jaren van de burgerrechtenbeweging in de VS. Je maakt kennis met de zestienjarige Elwood Curtis die op een strenge tuchtschool terechtkomt waar zwarte jongens door hun blanke bewakers worden mishandeld. Met zijn realistische stijl slaagt Whitehead erin om de grimmige sfeer in de Nickel Academy haarscherp weer te geven. Een verbluffende en hartverscheurende roman die gebaseerd is op waargebeurde feiten.
Als Beale Street kon praten | James Baldwin
Deze klassieker, recent ook verfilmd, speelt zich af in Harlem, New York, in het begin van de jaren ’70. Tish en Fonny vormen een jong koppeltje, het geluk lacht hen toe tot blijkt dat een racistische agent het op Fonny gemunt heeft. Hij wordt onterecht beschuldigd van verkrachting en komt in de gevangenis terecht. Ik las het boek in het Nederlands, maar ik denk dat het verhaal beter tot zijn recht komt als je het in de oorspronkelijke taal leest. Als Beale Street kon praten is een schokkend, belangrijk boek met een razende vaart en een flinke dosis humor. Bovenal is het een sterk liefdesverhaal in een aparte, realistische stijl dat me nog lang zal bijblijven.
Het wordt spectaculair. Beloofd. vond ik zo ongelooflijk mooi. Net als het Achtste leven 🙂